"Wraki" Janusza Meissnera to powieść, która w sposób niezwykle sugestywny łączy elementy marynistycznej przygody z rozrachunkiem z okresem stalinizmu w Polsce. Autor, znany z zamiłowania do tematów morskich i lotniczych, tym razem sięga po autentyczne wydarzenia związane z wydobyciem wraku niemieckiego statku MS Seeburg, by na ich kanwie stworzyć opowieść o ludziach, których życiorysy – podobnie jak tytułowe wraki – zostały naruszone przez historię i politykę.

Akcja powieści rozgrywa się w powojennej Gdyni, w środowisku nurków i ludzi morza. Główny bohater, nurek Antoni Barnat, zostaje niesłusznie oskarżony o spowodowanie wypadku podczas podwodnej akcji ratowniczej. W tle tej osobistej tragedii rozgrywają się dramaty innych postaci, uwikłanych w polityczne i społeczne realia epoki stalinowskiej. Meissner ukazuje świat, w którym jednostka musi zmagać się nie tylko z niebezpieczeństwami pracy pod wodą, ale także z atmosferą podejrzliwości, rozliczeń i propagandy sukcesu państwa socjalistycznego. Trochę za dużo w tej książce jest socrealizmu i progadany lat 50 XX wieku, ale trzeba wziąć pod uwagę kiedy książka była pisana.

Na szczególne uznanie zasługuje natomiast druga warstwa powieści – realistyczne, pełne napięcia opisy pracy pod wodą. Meissner, korzystając z własnych doświadczeń i konsultacji z zawodowymi nurkami, oddaje z niezwykłą precyzją atmosferę podwodnych wypraw, niebezpieczeństwa związane z nurkowaniem klasycznym, a także psychologiczne napięcia między członkami załogi. To właśnie te fragmenty, pełne przygód, ryzyka i wzajemnych relacji, są najmocniejszą stroną książki i przyciągają czytelników zainteresowanych tematyką morską. Tytuł "Wraki" ma wymiar nie tylko dosłowny, ale i metaforyczny. Bohaterowie powieści, podobnie jak zatopione statki, noszą w sobie ślady przeszłości – okupacji, wojny, stalinizmu. Ich życiorysy są popękane, czasem złamane, a cała powieść staje się opowieścią o ludziach próbujących wydobyć się z własnych traum i błędów epoki.

"Wraki" szybko stały się bestsellerem, a ich ekranizacja w 1957 roku wzbudziła spore zainteresowanie w Polsce. Jedną z głównych ról zagrał Zbigniew Cybulski. Jednak zarówno książka, jak i film spotkały się z mieszanymi opiniami – chwalono realistyczne opisy nurkowania, krytykowano natomiast schematyczność postaci i propagandowy ton. Z dzisiejszej perspektywy powieść Meissnera jest cennym świadectwem epoki, pozwalającym zrozumieć zarówno realia pracy nurków, jak i mechanizmy działania państwa totalitarnego. Uwaga film nie jest dokładnym odzworowaniem książki i jest poprowadzony trochę inną scieżką.

"Wraki" to powieść niejednoznaczna – z jednej strony uwikłana w socrealistyczną propagandę, z drugiej oferująca fascynujące opisy pracy pod wodą i psychologiczne portrety ludzi zmagających się z własną przeszłością. To lektura dla tych, którzy chcą nie tylko przeżyć przygodę morską, ale i przyjrzeć się, jak literatura próbowała rozliczać się z trudną historią Polski Ludowej. Pomimo pewnych mankamentów książka Meissnera pozostaje ciekawą pozycją w polskiej literaturze marynistycznej i pewnie wielu z Was spodoba sie historia Antoniego Barnata.